Gisteren deel 1 – nu deel 2 over 30 jaren engagement voor vogels en dieren in het VOC Merelbeke en de hindernissen door de jaren heen maar ook dank.
We werken gratis mee aan allerlei wetenschappelijke onderzoeken van verschillende universiteiten, bijvoorbeeld naar rabiës bij vleermuizen, aspergillose, chlamydiose, tekensoorten, vlooien…Meestal lossen we onze vogels met een ring van het Koninklijk Belgisch Instituut voor natuurwetenschappen. Geert Spanoghe, voorzitter van Natuurpunt Gent, komt regelmatig vogels ringen. En de bekende natuurgids Harald Evrard zorgt voor wetenschappelijke uitleg tijdens de Open Deur Dagen.
Met welke middelen wordt alles in goede banen geleid?
Nick: We proberen zeer spaarzaam te werken. Per jaar hebben we een kostenplaatje van circa 120.000 euro. Naast subsidies van het Vlaams gewest, de provincie, de gemeente, de BBL en de Lotto die ruim onvoldoende maar broodnodig zijn, moeten wij het voor de helft hebben van ledenbijdragen en het organiseren van allerlei activiteiten: een quizavond, eetfestijn, paaseieren verkoop, vogelvrijlatingen, groepsbezoeken.
Een soort hoogtepunt van het jaar is onze Opendeurdag tijdens de tweede zondag van augustus met tombola, wafels, verkoopstandjes en een grote vogelvrijlating. We mogen ook rekenen op de vrijwillige medewerking van een aantal dierenartsen en steun van bedrijven in de vorm van voeders en materialen. We riepen het meter- of peterschap in leven. Door maandelijks een bijdrage (10-, 20- of 30 euro) kan je een kooi sponsoren.
Mijn echtgenote Ellen zet zich vrijwillig in voor het uitwerken en begeleiden van de activiteiten. Ook het grootste deel van de administratie komt bij haar terecht en ze ondersteunt mij waar nodig. Een honderdtal mensen brengt vrijwillig dieren over tot bij ons en een 150-tal doet jaarlijks op vaste dagen in de week of meerdere keren per jaar vrijwilligerswerk ter plekke.
Soms is het lastig om het vele werk rond te krijgen maar het is mijn passie. Ik leef ervoor en het is leuk wanneer jonge patiëntjes na een lange revalidatie de vrijheid krijgen en soms regelmatig terugkomen in de tuin. Ooit kwam een bosuil ’s avonds regelmatig op mijn hoofd zitten nadat hij een jaar voordien werd gelost. Hij kwam paren en muizen brengen.
Zonder de hulp van de vele vrijwilligers is het onmogelijk om het centrum draaiende te houden. Ik ben dan ook zeer dankbaar dat ik op een grote groep enthousiaste vrijwilligers kan rekenen.
Wat kunnen de mensen doen om dieren in nood te helpen?
Nick: Veel mensen beseffen niet dat pas uitgevlogen jonge vogels nog een viertal dagen of meer op de grond gevoederd worden door de ouderparen. Dan is het vooral belangrijk dat katten binnen gehouden worden. Vogels bijvoederen in de winter doet soms misschien wel meer kwaad dan goed. Men bevoordeelt bepaalde diersoorten die dan weer anderen hun kansen afnemen. Voedertafels zijn ook dikwijls een broeinest van bacteriën veroorzaakt door de uitwerpselen van zieke en zwakke dieren. Regelmatig grondig reinigen luidt dus de boodschap. Plaats ook geen voedertafel bij een lage donkere struik waaronder een kat kan liggen. Vele vogels eten liever op de grond en vormen zo een gemakkelijke prooi. Probeer ook nooit zelf te experimenten bij het vinden van een ziek of gekwetst dier en breng het zo snel mogelijk naar het opvangcentrum.
Ooit kregen we een reiger binnen die quasi uitgehongerd was. Een diervriendelijke boer meende goed te doen door hem dagenlang warm te houden in een stal en te voederen met brood en maïs zonder te beseffen dat een reiger alleen vis eet.
Soms worden de dieren ook gruwelijk mishandeld. Ooit werd een blauwe reiger gevonden in een gesloten plastiek zak, verzwaard met stenen en gedumpt in een beek! Het arme dier had wellicht enkele visjes gestolen in een vijver. En onlangs werd in Heusden een hangbuikvarkentje gevonden onder een struik in een krappe doos, afgesloten met plakband.
Wie kan beroep doen op het VOC Merelbeke?
Nick: In 1989 bestonden nog 16 opvangcentra. Nu nog 10. Velen sluiten wegens de werkdruk, dalende subsidies en hoge eisen van particulieren en overheidsinstanties. Ons werkingsgebied reikt van Kortrijk tot Lokeren en van Eeklo tot Aalst. De helft van de dieren komt van het grondgebied Gent. Er worden ook veel vogels opgehaald, maar dat alleen wanneer de mensen geen vervoer hebben. Moet een dier gevangen worden dan zal ik zelf uitrijden. Soms gebeuren ook ongewone reddingsacties.
Zo heb ik ooit 1700 kleine kikkertjes gevist uit een vijver die gedempt zou worden. Drie jaar geleden vond een ooievaar het leuk om post te vatten aan de spoeddienst van het UZ waar ik hem met spoed gevangen heb op nieuwjaarsdag omdat hij verzwakt was door het vele brood dat de mensen hem gegeven hadden. Problemen met gedomesticeerde pluimveesoorten worden niet door ons opgelost. Indien een pluimveesoort in nood gevonden wordt dan kan men ze wel ter verzorging aanbieden. Achteraf proberen we dan te zorgen voor een nieuwe thuis. We helpen alle dieren uit onze fauna, behalve groot wild zoals volwassen herten of everzwijnen. Bij gebrek aan geschikte accommodatie verwijzen we die door naar een ander opvangcentrum.
Uitbreidingplannen?
Nick: Al jaren zijn we op zoek naar mogelijkheden om de infrastructuur, die momenteel ondermaats is, aan de groeiende noden aan te passen. We hopen te kunnen uitbreiden op een weide hiernaast, maar ook dat is slechts een tijdelijke oplossing om alle dieren een aangepast onderkomen te bezorgen. We hopen ten laatste binnen tien jaar te kunnen verhuizen naar een nieuwe locatie tenzij de gemeente Merelbeke er een groter project van wil maken bij het Liedermeerspark. Zeker zou het belangrijk zijn een groot gebouw te kunnen betrekken om nog hygiënischer te kunnen werken.
Moeten we verhuizen dan zouden we erg geholpen zijn met bijvoorbeeld een kasteeldomein of een grote hoeve met bouwmogelijkheden. We willen wel in de buurt blijven van Merelbeke/Gent. Hier hebben we een groot voordeel door de nabijheid van de veeartsenijschool. Daar worden labotesten en andere onderzoeken uitgevoerd voor ons. En jaarlijks krijgen we 25 stagiairs uit de richting Diergeneeskunde en nog vijf uit de Dierenzorg. Dit jaar komen twee legaten ons een duwtje in de rug geven. Bij legaten gaat het om iets grotere bedragen. Deze zijn noodzakelijk voor nieuwe investeringen. Want nu houden we nauwelijks iets over na aftrek van alle kosten.
Meer informatie: www.vocmerelbeke.be – nick.de.meulemeester@telenet.be
Chris Balcaen – lid redactieraad Snep!