Zigeuners

Evarist Ganzelever
0 reactie(s)

image004Mijn beeldvorming over zigeuners ("Bohemers" volgens mijn grootvader) kreeg vanaf de prille aanvang een negatieve bijklank. Iets van dezelfde orde als Zwarte Piet of Satan. Het stokje achter de deur om stoute kinderen bang te maken, de mogelijkheid "verkocht" te worden aan de zigeuners.

Zigeuners waren er in se altijd op uit om je op te lichten, zo wilde men. Wanneer ze in het land waren dienden de konijnenhokken op slot te worden gedaan, de bandhond 's nachts los te lopen... Iets wat nog eens werd uitvergroot en bevestigd in de stripverhalen van Kuifje en Suske & Wiske. Waarbij ik het dan heb over de respectievelijke albums "De juwelen van Bianca Castafiore" en "De Zwarte Zwaan". Dat de nazi's tijdens de tweede wereldoorlog zo'n 400.000 zigeuners uitroeiden, paste in dit plaatje vooroordelen. Hun nomadische manier van leven stond en staat haaks op deze van de statische, lokale bevolking. Verdoemd een zwervend bestaan te leiden als overlevingsreflex. Niks of niemand schijnt enige greep te hebben op dit volk, zelfs de God der Katholieken niet! Ze blijven hardnekkig vasthouden aan hun eigen cultuur en traditie, waardoor ze zich als groep isoleren van de samenleving. Een cultuur die ergens zijn oorsprong in centraal Noord-Indië zou vinden, maar ook dat is niet meteen duidelijk, waardoor de deur naar mythevorming wagenwijd openstaat. image003Zelf leerde ik het zigeunervolkje van iets naderbij kennen door het elimineren van de Roemeense dictator Ceausescu, waarna het land weer toegankelijk werd voor westerlingen. Via de actie "Adoptiedorpen" kreeg ik tot tweemaal toe de kans een tijdje deel van hun leefwereld te mogen uitmaken. Althans, dat dacht ik. Voor hen bleef ik een gajes, een niet zigeuner, ook al scheet ik boven dezelfde varkenstrog als hen en gaf ik de luizen gastvrijheid op mijn kop. Als je in het achterhoofd houdt dat deze zigeuners ten tijde van de Roemeense dictatuur zelfs niet eens werden gezien als mensen en niet konden worden ingeschreven in het bevolkingsregister, hoef ik het plaatje niet te schetsen van de omstandigheden waarin deze mensen leefden. Eeuwen van vervolging gaan zich uiteindelijk nestelen in de genen, waardoor deze mensen eigenlijk verdoemd zijn om als outlaw geboren te worden. En dat hun zwerftocht (of zeg ik, onze achterdocht!) nog niet voorbij is, is iets wat de media me nog dagelijks in herinnering brengt.