Dorpsgezicht Zeveneken (nog niet) gered

Jean Marie
0 reactie(s)
zeveneken dorp

© JMDB

De werken voor de heraanleg van N70 Zeveneken zorgden de afgelopen maanden voor heel wat commotie. Een petitie werd opgestart. Groen sp.a houdt binnenkort een protestactie tegen de rooi van de eiken en de linde. N-VA vraagt correcte en duidelijke informatie over de gezondheid van de zeven eiken in Zeveneken en de mogelijke impact van de werken op de eeuwenoude eiken.

Hoe zit dat nu eigenlijk met hun gezondheidstoestand?

De bomen werden tientallen jaren geleden aangeplant en nooit goed onderhouden. Ze werden ooit ondeskundig gesnoeid (meer amputatie dan snoei) en daar hield het mee op. Geen opvolging, geen correcties. In de plannen voor de her aanleg leek rooien de enige optie. AWV heeft natuurlijk geen al te beste verhouding met bomen langs de wegen. (Cf. autosnelwegkap, bosje transmigranten Antwerpen en recent Torhout.

Plannen AWV

In de plannen van april 2017 opgesteld door SWECO – op vraag van AWV – staat:

“ Op vraag van AWV werd het strikte laanbeplantingspatroon verlaten en is het groenconcept pragmatischer opgevat: minder, maar duurzamer ingeplante bomen. Bedoeling is om grotere bomen (1e en 2e orde) te voorzien, maar minder in aantal. Dit vertaalt zich in minder onderhoud (minder opsnoeien / insnoeien i.f.v. verkeer) en minder vervangen van bomen (wegens betere levensverwachting van de boom door betere groeiomstandigheden). De bomen worden voorzien in ruimere plantvakken van min. 2,50 x 6,00m, zodat de ontwikkelingskansen van de boom toenemen. Ze worden enkel daar ingeplant waar er geen conflicten met gevels of toeritten te verwachten zijn. De aanpassingen aan het groenconcept zijn door AWV (Cel Groen) voorbereid.

Voor de kernzone werd voorkeur gegeven de bestaande bomen (7 eiken en 1 linde) te vervangen door nieuwe inheemse exemplaren. Na een boomonderzoek bleken de bestaande bomen immers in een matige tot slechte conditie te verkeren. Bij de her aanleg zal voldoende groeiruimte (zowel boven- als ondergronds) voorzien worden. Voor de bomen, voorzien in de langsparkeerstroken, werd tot hiertoe nog geen keuze gemaakt in het type boom. Verder wordt er voor de bomen tussen de haakse parkeerplaatsen in de ventweg en de doorgaande weg duurzame bomen beoogd. Ook hier werd nog geen definitieve keuze gemaakt in het type boom.”

Boomonderzoek juli 2010

In 2010 werden de bomen in Zeveneken al onderzocht door Krinkels en hun conclusie luidde:

“ Vijf Amerikaanse eiken en 1 Hollandse linde vertonen een matige conditie. Dit is voornamelijk het gevolg van de drastische snoei die ooit uitgevoerd werd. Het verlies aan bladmassa trachten de bomen te compenseren door een wildgroei van scheuten op de stam en takstompen. Deze nieuwe scheuten zijn veelal slecht verankerd en vormen daardoor naar de toekomst toe een grotere bedreiging voor hun omgeving dan de oorspronkelijke takken vóór de ‘snoei’ (kandelaren). De meest oostelijke Amerikaanse eik (boom 1) is aangetast door de Dikrandtonderzwam en verkeert daardoor in slechte conditie. Er zijn echter nog geen noemenswaardige stabiliteitsgebreken. Afhankelijk van zijn conditie kan een boom zo’n aantasting nog lange tijd overleven. De boom dient wel jaarlijks opgevolgd te worden. Boom 5 dient tweejaarlijks opgevolgd te worden. De reden van zijn slechte conditie is niet duidelijk. Voor een goed beheer van de bomen moet eigenlijk vanaf de aanplant een eindbeeld vastliggen, zodat alle beheerwerken afgestemd zijn op het bereiken van dit eindbeeld. Het onvakkundig kandelaren van de bomen heeft geleid tot blijvende problemen: wildgroei van nieuwe scheuten op de stam, zwakke verankering van nieuwe scheuten op oude takstompen, grote snoeiwonden die toegang kunnen geven voor aantasters. Een boom die eens gekandelaard werd, moet eigenlijk blijvend gekandelaard worden. Echter zou opnieuw kandelaren de boom opnieuw drastisch uit balans brengen door het grote verlies van zijn bladmassa. De bomen kunnen daarom best opgevolgd worden door een regelmatig onderhoud snoei, waarbij probleemtakken stelselmatig weggenomen of uitgelicht worden. Door jaarlijks of tweejaarlijkse onderhoud snoei toe te passen, kan het jaarlijkse bladmassaverlies beperkt blijven.

Als de bomen behouden worden, dient tijdens de werken daaraan grote zorg besteed te worden! Begeleidende maatregelen (o.a. geen stockage en zwaar transport binnen de kroonprojectie, compenserende irrigatie indien drainage, wortelbeschadiging vermijden, …) moeten vakkundig opgesteld en afgedwongen worden. De bomen verkeren nu immers al niet in een optimale conditie. Hun weerstand tegen een extra belasting is dus niet groot. Bij dergelijke ingrijpende infrastructuurwerken moeten zelfs voor bomen met een goede conditie strenge begeleidende maatregelen genomen worden. De bomen kunnen zeker behouden blijven. Heraanleg biedt bovendien de mogelijkheid de standplaats te verbeteren. Er moet dan wel grote zorg aan besteed worden, evenals aan een frequent (minimum tweejaarlijks) vakkundig onderhoud om de kronen opnieuw in evenwicht te brengen.”

Dorp Zeveneken 7 eiken

Boomonderzoek juni 2018

Vartago onderzocht op vraag van de gemeente de bomen opnieuw in juni 2018 en zij concluderen:

“ Alle bomen hebben een matige conditie maar een niettemin zijn ze alle nog vitaal. De oorzaak hiervan is terug te vinden in de lage kwaliteit van de groeiplaats en de manier worden de bomen tot op vandaag werden beheerd/ gesnoeid. Het Kandelaren van zulke kruinen heeft altijd een negatieve impact op de gezondheid en de ontwikkeling van een boom. De bomen kunnen zeker behouden worden en hebben een levensverwachting die ruim boven de 20 jaar liggen.

1. Daarom is het noodzakelijk om de manier van snoeien onmiddellijk aan te passen indien besloten word om de bomen te behouden. Er moet een restauratie snoei (2 à 3 keer) worden toegepast om de normale vorm van de kruin opnieuw te bereiken, rekening houdende met de 20% regel. 

2. Om de bomen echter volledig gezond te krijgen is het tevens noodzakelijk om de groeiplaats degelijk aan te pakken en te verbeteren. Hiervoor zijn tal van mogelijkheden maar een ontwerp van de groeiplaats moet ontworpen worden door iemand met kennis van bomen en groeiplaats inrichtingen. Hiervoor heb ik tal van referenties zoals de herinrichting van de centrumlanen in Brussel, de markt van Baasrode, het dorpsplein van Gaasbeek, de vredesboom in Oostkamp, de Ginkgo biloba in St-Lucas Gent, de Ooidonkdreef in Deinze, … .

3. De ganse site moet tijdens de werken ook begeleid en afgeschermd worden. Dit kan door een European Tree Technician (geen Tree Worker) aan te stellen om de werf mee op te volgen. Ik heb dit ook in de voornoemde projecten uitgevoerd en telkens met goede resultaten afgewerkt.

De grote uitzondering in de rij bomen is Eik 1. De aantasting door Ganoderma (australe of applanatum, het onderscheid is op dit moment niet meer te maken maar uit de vorige analyse zou blijken dat het australe betreft of de dikrandtonderzwam), breidt verder uit in vergelijking met de vorige picus meting, zie foto onderaan. De aantasting bereikt op dit moment het toelaatbare om de situatie als veilig te blijven beschouwen. Jaarlijks opvolging moet gebeuren en de nodige verbeteringswerken moeten asap (dit jaar) uitgevoerd worden als men de boom nog enige kans wil geven. Gelukkig is deze schimmel een trage aantaster waardoor een boom met goede vitaliteit voldoende aanwas kan maken en dus kan compenseren voor het verloren hout.”

Bestuur

Op de laatste gemeenteraad was er nog het voorstel van de cultuurschepen om naast kap- en kliefhout er ook houtsnijwerk of boomkunst van te maken. Dit wordt nu misschien naar de prullenmand verwezen? Uiteraard beslist de gemeente niet alleen  in deze maar samen met de andere spelers in dit project (Lokeren, AWV, Aquafin, nutsbedrijven). Kunnen de plannen nog aangepast worden?

De studie van juni is besteld door de gemeente en was nog niet ter beschikking bij de vorige gemeenteraad, verzekert men ons.

Door wie en wanneer de bomen laatst gesnoeid werden, kon men ons niet mededelen. Uit contact met schepen Droesbeke blijkt een planwijziging niet evident te zijn maar de gemeente heeft alvast een studiebureau aangesteld om na te gaan welke impact de werken hebben op de gezondheidstoestand en evolutie van de eiken.

Heel erg jammer dat er de voorbije tientallen jaren niet naar om gekeken werd, ook in de plannen niet. Nu in het zicht van 14 oktober is dit hot item geworden.

NV-A Tom De Sutter

" De N-VA wenst op de volgende gemeenteraad van 1 oktober 2018 te vernemen van het gemeentebestuur: - welke herstel- en onderhoudsmaatregelen zijn uitgevoerd tussen 2010 en 2018 en of de snoeimethode sinds 2010 is aangepast.

Ze wenst bijkomend een debat over het gebrek aan volledige en correcte informatie die aan de gemeenteraadsleden is voorgelegd en een aanpassing van de plannen zodat de bestaande zeven eiken niet moeten worden gerooid. De goedkeuring van de opdrachtdocumenten is op de gemeenteraad van 03 september 2018 uitgesteld om toe te laten nog enkele aanpassingen te doen. Het is dus nog niet te laat om ook het behoud van de eiken te verzekeren."

Eerder verschenen :https://www.lochristinaar.com/nieuws/een-boompje-opzetten