Herbestemming stationsgebouw Beervelde en tramremise Denen

Machteld Moijson
0 reactie(s)
station Beervelde wachthokje

© JMDB

Het stationsgebouw van Beervelde en de tramremise in Denen Lochristi zijn twee andere gebouwen op het grondgebied van Lochristi die niet meer hun oorspronkelijke functie vervullen en waarvan het onderhoud te wensen overlaat.

Stationsgebouw Beervelde

station Beervelde

Een aantal jaren geleden ijverde de lokale ACV-afdeling in Beervelde succesvol voor de heropening van de treinhalte in hun gemeente. In het voorjaar van 2017 voerden ze een petitieactie bij de treinreizigers om het oude stationsgebouw een nuttige bestemming te geven en het zeker niet te slopen. Ze stelden dat het een ideale locatie voor een fietsherstelplaats zou kunnen zijn. Kompas vzw was geïnteresseerde partij. Zij ondersteunt mensen met een beperking bij wonen, werken en vrije tijd. De vraag van het ACV werd geagendeerd op de gemeenteraad van Lochristi, die zich dan engageerde om dit dossier verder te bekijken. De eerste stapjes werden dus gezet. ACV bezocht de NMBS om de verzamelde handtekeningen af te geven. Ze beloofden daar afgevaardigde Noël Teirlynck op de hoogte te houden van de verdere afwikkeling van het dossier.

Van de gemeente Lochristi is er geen verdere reactie gekomen en hun belofte om dit dossier verder te bekijken lijkt vergeten. De NMBS, eigenaar van het stationsgebouw, is van plan het gebouw te verkopen. Ze zullen hiervoor de procedure marktconsultatie hanteren. Deze procedure is een instrument ter voorbereiding van een aanbesteding van grote, complexe of innovatieve projecten of wanneer de prijs van een project moeilijk te ramen is. Er bestaan verschillende vormen van marktconsultatie. Deze kan open of gesloten zijn: dit betekent met een selectie van marktpartijen of open voor iedereen. De procedure kan schriftelijk of mondeling: dit is via vragenlijsten of via fysieke bijeenkomst. Ze kan interactief of niet interactief gevoerd worden. Van zodra de eigenlijke verkoop start beloofde Kris Van Buynder, Responsible Real Estate – NMBS-stations B-ST.5W1, om contact op te nemen met Noël Teirlynck.

station Beervelde

Geschiedenis van het station

Het station Beervelde is een spoorwegstation langs spoorlijn 59 Antwerpen-Gent. Het eerste station op die plaats werd gebouwd door de privémaatschappij ‘Anvers à Gand’ bij de opening van de lijn in 1847. Na de overname van de lijn door de Staatsspoorwegen in 1897 bouwde de Belgische Staat er in 1902 een nieuw station van het Type 1895 R5, het gebouw zoals we dat nu kennen. De oude naam ‘Beirvelde’, de tot WOII gangbare spelling, is nog steeds leesbaar op het stationsgebouw. Station Beervelde werd voor reizigers gesloten in 1957. Na de elektrificatie van de spoorlijn werd de stopplaats in 1973 heropend. In 1984, bij de invoering van het IC/IR-plan, werd Station Beervelde opnieuw gesloten om eind 2008 voor de derde keer te openen. De stopplaats is voorzien van parkeergelegenheid voor auto en fiets. De perrons bevinden zich in een bajonetligging, dat betekent dat beide perrons aan de overkant van de overweg liggen. Zodoende blijft de overweg minder lang gesloten als een trein in het station stopt. De perrons hebben een lengte van 250 meter.

Op weekdagen stopt de S53 Lokeren-Gent Sint-Pieters er één keer per uur en de P Sint-Niklaas-Gent Dampoort – Schaarbeek alleen tijdens piekuren. Tijdens het weekeinde stopt de S53 Antwerpen-Centraal – Gent Sint-Pieters er één keer per uur. Bij een reizigerstelling op weekdagen komt men aan 232 personen.

Architecturale kenmerken van het station

Het stationsgebouw staat in de inventaris onroerend erfgoed als bouwkundig erfgoed/bouwkundig relict met zorgplicht. Het station heeft ook een woning voor de stationschef van ca. 1904. De bouwstijl is die van een typisch eenvoudig plattelandsstation in gele en oranjekleurige baksteen met lichte neotraditionele inslag. Het is een rechthoekig gebouw van één bouwlaag. De muren krijgen een soort reliëfverdeling in negen traveeën waarvan 3 traveeën met bovenverdieping, namelijk het huis van de stationschef. De zadeldaken zijn flauw hellend en bedekt met pannen. De dakrand is versierd in wit hout. Muuropeningen van deuren en vensters zijn rondboogvormig met contrasterende booglijsten op imposten. Omlopende horizontale banden in het metselwerk zijn van lichtere baksteen. De getoogde bovenvensters hebben versierde borstweringen.

De tramremise in Denen Lochristi

stelplaats De Lijn busdepot

Architectuur

De tramremise in Denen 1 in Lochristi was de voormalige stelplaats van de buurtspoorweglijn Gent Heirnisse – Lochristi, die in gebruik werd genomen in 1903. Vandaag is het de busstelplaats van de Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn Oost-Vlaanderen. De plannen van de achterin gelegen loods die bedoeld was voor stoomtrams dateren van 1902. Onroerend Erfgoed beschrijft het gebouw als een rechthoekig bakstenen gebouw van één bouwlaag en 12 traveeën lang onder zadeldak met pannen. Tegen de lange westgevel is er een aanbouw tegen de 6de travee van 1 travee en anderhalve bouwlaag en aansluitend een van 4 traveeën en één bouwlaag, beide onder zadeldak met pannen. De gevels zijn geleed door lisenen, uitspringende stroken met decoratieve functie. De vensters zijn ruime rechthoeken met roedeverdeling en ijzeren latei op hardstenen imposten. De puntgevels hebben hoeklisenen overgaand in getrapt oplopende daklijsten. De tramloods staat helemaal achteraan het perceel, links is de locomotiefloods met oorspronkelijk 1 spoor van 13 meter lang en met een ondertussen gedempte schouwput van 12 meter lengte, rechts is de rijtuigenloods met oorspronkelijk 2 sporen van 42 meter lang, het linkse spoor met een schouwput.

conciergewoning busstelplaats Lochristi De Lijn NMVB

Bij de straat had de alleenstaande woning oorspronkelijk een kolenmagazijn en een watertoren voor de stoomtrams, volgens plan daterend van 1914. Later werd de woning omgebouwd met bureel en ca. 1970 werd het gebouw volledig aangepast tot woning. Het woonhuis is een dubbelhuis van vier traveeën en twee bouwlagen met overstekend zadeldak met pannen, loodrecht op de straat. De bakstenen gevels worden geleed door lisenen en horizontale gele bakstenen banden; een ruitmotief versiert de zijpuntgevel. De muuropeningen zijn rechthoekig met ijzeren lateien met rozetten op hardstenen imposten. Het houtwerk is ondertussen vervangen. De dakoversteek heeft een omlopende decoratieve uitgesneden dakrand.

Van tram naar bus

De stelplaats is in onbruik geraakt in de jaren vijftig van de twintigste eeuw. De tramdienst op Lochristi werd gestaakt op 28 september 1957, maar de sporen bleven in gebruik voor occasionele goederendiensten tot 13 oktober 1958. In 1961 begon men met de demontering van de sporen en bovenleidingen tussen Gent-Dampoort en Lochristi. De stelplaats geraakte volledig buiten gebruik tussen 1958 en 1964. Dan werd ze omgevormd tot stelplaats voor bussen en sociale installaties. De sporen in de loods werden opgebroken, er kwamen een nieuwe vloer, nieuwe metalen poorten en nieuwe deuren. Het interieur van de loods kreeg een lichtgroene kleur. Er werden een toilet en chauffeursruimte ingericht. In de voormalige locomotiefloods werd de schouwput gedempt, de sporen werden opgebroken, er werd een vloer gelegd en de ruimte werd opgedeeld in een wachtzaal voor buschauffeurs met sanitair, een slaapplaats voor buschauffeurs, een fietsenstalling en een oliemagazijn.

In 2006 vertrokken de laatste keer autobussen uit de stelplaats van Lochristi. Ze verhuisden naar Kalken. Het woonhuis werd verlaten. De gebouwen werden echter bewaard door De Lijn voor ‘strategische doeleinden’. Later werd de stelplaat gehuurd door VZW De Poldertram als restauratiewerkplaats voor trams.

Een toekomst?

busstelplaats De Lijn Lochristi remise

De tramremise is omgeven door groen en ligt ook vlak naast het wijndomein Nobel. De enorme ruimte spreekt tot de verbeelding en zou verschillende invulfuncties kunnen krijgen, in elk geval meer dan alleen maar opslagruimte. Er zal wel veel werk zijn om het gebouw in ere te herstellen. Bovendien is er een historische vervuiling onder de grond.

Wie ooit deelnam aan de Spirit Happening van Drinks De Clercq en Zonen heeft de authentieke stelplaats kunnen bezoeken. De Lijn wil het gebouw van de hand doen. We zijn benieuwd op welke manier zij het zullen verkopen en wie de nieuwe eigenaar zal worden.