En dit in Santiago de Compostella. Een stadje in het Spaanse Galicië waar zich volgens de overlevering de laatste rustplaats van de apostel Jakobus zou bevinden. Ik was er niet alleen.
Dat mensen graag ‘heilige plaatsen’ bezoeken is niks nieuws onder de zon, reeds in de verre oudheid trok men op pelgrimage. Wonderen, verschijningen of genezingen bevestigden dan ook op regelmatige tijdstippen het bestaansrecht van deze oorden van verering. Soms werden deze tochten opgelegd als boete of straf.
Nee beste lezer, niks van dit alles bij ondergetekende. Geen religieuze motieven of een rondje strompelende rugzakaapjes kijken, was het wat mij naar dit historisch stadje dreef.
Het was nu eenmaal de plaats waar ik uit het vliegtuig stapte en m’n huurwagen ophaalde waarmee ik de uiterst noordwestelijke provincie van Spanje en haar Atlantische kust wou bezoeken. Én, met het oog op (intussen gedane) voordrachten, sporen van de Kelten aan den lijve wou ervaren. Een rondzwerven doorheen groengekleurde bergen en valleien met bossen en wijngaarden. Cruisen op een ander ritme, eentje waar je ‘s avonds nooit voor halfnegen de vissers- en boerenkeuken kan proeven. Waar de sint-jacobsvrucht – waarvan de bedevaarders de schelp als symbool met zich meedragen – uit de oven komt samen met fijngehakte ui, peterselie en paneermeel.
Zeggen dat in Galicië alle wegen naar Compostella leiden is misschien wat overdreven, doch een pelgrimsroute is nooit veraf. Naast de voetweg die uit richting Frankrijk komt en qua drukte zowat als de hoofdslagader kan worden beschouwd, is er ook aanvoer vanuit andere hoeken van Spanje én uit Portugal.
Hoe komt iemand er nu bij om gedurende een al dan niet lange periode gemiddeld 25 kilometer per dag langs ezelpaden en over rode aarde te stappen? Ik zag bedevaarders voorbijtrekken als voorgeprogrammeerde mieren of bij regen met het hoofd naar beneden, als waren het zombies. Versnipperde groepjes en veel individuen.
Om dit te weten te komen besloot ik een (heel klein) eindje met hen mee te stappen. Mijn amateuristische versie van de Camino!
Dat religieuze motieven niet de hoofdzaak waren of zijn, had ik snel door. Het sportieve, zeg maar de fysieke uitdaging, de culturele rijkdom, maar ook wel een beetje de spirituele uitdaging zijn beweegredenen waarom mensen op pad gaan.
Een Duitse mevrouw wist me te vertellen dat het alleen onderweg zijn gedurende dagen voor haar een manier is om zichzelf tegen te komen. Een ander had het dan weer over het hoofd leegmaken waarbij een soort zen-gevoel ontstaat.
Een veel gehoorde motivering blijken de banden te zijn die je smeedt met anderen, banden die in het dagelijkse leven niet zo evident zijn. Ontmoetingen die een diepe indruk nalaten.
Dat ook de handel deze pelgrimsroute heeft ontdekt en de commercie zich actualiseert is oud nieuws. Drie gangen pelgrim-menu’s aan 7 euro, pelgrim-pensions die opduiken op één dag stapafstand van elkaar, gediplomeerde voetverzorging en dito pleisterhandel markeren de route.
Wie wil kan zich voortbewegen van hotel naar hotel waarbij deze ook het bagagetransport voor zijn rekening neemt. Met andere woorden: je beautycase staat je op te wachten aan het einde van de dag. Voor elk wat wils!
Een pelgrimsattest (een kaart met stempeltjes die je doortocht bewijzen) geven je op de eindbestemming recht op een ‘Compostana’, zeg maar een getuigschrift van de pelgrimstocht. Voorwaarde is dat je minimum 100 kilometer afstapte.
En dan zie je, in mijn geval vanaf een schaduwrijk terrasje, de bedevaarders hun eindpunt bereiken. Sommigen al hinkend, anderen slepen zich naar het midden van het kathedraalplein waar hen geen applaus wacht. Geen olympische sfeer hier, geen uitbundige ontladingen, wel een soort van ingetogenheid dat respect afdwingt.
Het hele oude stadsdeel van Compostella, inclusief de indrukwekkende kathedraal, is trouwens door de UNESCO tot Werelderfgoed verklaard, en zeker de moeite waard om er een dagje langer te blijven slenteren door de nauwe straatjes.
