Beeldhouwer en tekenaar Koenraad Tinel viert zijn 85ste verjaardag met een driedelig tentoonstellingsproject in Gent tot 28 juli 2019: ‘Udsjuen’.
Koenraad Tinel (1934) begon al op heel jonge leeftijd te tekenen en piano te spelen. Verschillende leden van zijn familie zijn bekende kunstenaars: grootoom Edgar en oom Jef zijn bekend in de muziekwereld; zijn vader, neef Roel D’Haese, nicht Begga D’Haese en neef Reinhoud D’Haese zijn de beeldhouwers. Koenraad kreeg pianolessen en bleek heel begaafd te zijn. In 1944 vluchtten zijn ouders met hem en zijn zusje naar Duitsland. Na hun terugkeer in België verkoos Koenraad om beeldend kunstenaar te worden en hij ging studeren aan het Hoger Instituut La Cambre in Brussel.
Na zijn studies maakte hij een reis met een 2CV naar India. Een tijd werkte hij als wetenschappelijk tekenaar aan de afdeling entomologie van het Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen in Brussel. Daarna assisteerde hij drie jaar lang zijn dertien jaar oudere neef en beeldhouwer Roel D’Haese in zijn atelier. Hij maakte zich alle technieken van metaalbewerking eigen en startte in 1963 met een smederij. Hij ontwierp en vervaardigde metalen meubilair en sokkels voor kunstwerken voor diverse musea en belangrijke opdrachtgevers in Europa. Drie jaar later vestigde hij zich met zijn vrouw en kinderen in een Brabantse vierkantshoeve in Gooik en begon er een bronsgieterij voor eigen werk.
In 1971 stopte hij met smeden en wijdde hij zich volledig aan beeldhouwen en tekenen. Hij werd docent aan de Sint-Lukas Hogeschool in Brussel en was er van 1972 tot 1999 titularis van de beeldhouwafdeling.
De jongste jaren graaft hij met zijn tekenwerk in de mythen, sproken en oerverhalen van de mensheid. Daarnaast werkt hij vaak mee aan projecten van bevriende muzikanten, schrijvers en theatermakers.
Hij woont en werkt sinds 1996 in Leysbroek, een oude kasteelhoeve in Vollezele in het Pajottenland.
Voor zijn 85ste verjaardag krijgt hij in zijn geboortestad Gent een driedelige tentoonstelling met zijn recente werken uit de periode 2015-2019, aangevuld met sleutelwerken uit de laatste 25 jaar. Ook het grafisch werk krijgt ruime aandacht.
De opening van de tentoonstelling in de Sint-Jacobskerk werd opgeluisterd met een concert van Kuniko Kato, percussioniste, die de minimalistische en repetitieve ‘Drumming’ van Steve Reich speelde terwijl het ‘Udsjuen-verhaal’ in getekende en deels geanimeerde versie op groot doek werd geprojecteerd. De monumentale beelden in staal en gips kunnen de confrontatie met het kerkinterieur moeiteloos aan. Ze werden gerealiseerd in de periode 2015-2019, met uitzondering van de ‘Silent Navigations’ sculptuur uit 2002 en de ‘Charon’ uit 2003, die thematische voorlopers zijn van de nieuwe beelden. Een indrukwekkende versie van de klassiek typische schouwgarnituur de godin Diana op jacht, Adam en Eva, de wereldbarende oerslang, een hoog opgerichte beer, boren onderwerpen aan die verder worden uitgewerkt op de andere locaties van de tentoonstelling. Enkele reeksen tekeningen in inkt en lavis vullen de tentoonstelling in de kerk aan.
Vlakbij Sint-Jacobs, in een prachtig gerenoveerde herenwoning, in de rustige Sint-Katelijnestraat, worden o.m. de originele tekeningen uit de reeks ‘De goede Udsjuen’ getoond, samen met kleine bronssculpturen uit een periode waarin de kunstenaar geen groot atelier had.
Het parcours in de Zebrastraat opent met de ‘Aktaion’ sculptuur uit 2018, aangevuld met copulatiescènes uit de reeks ‘Cradle Song’ (2016) in de kelders van de site en sleutelwerken zoals ‘Nomad’ (1995) en ‘Prima Mater’ (1996,2005). Er hangen ook een aantal indrukwekkende inktschilderingen op doek. De locatie in de Zebrastraat is de meest serene van de drie, met de bovengronds witte ruimten en de ondergronds duistere kelders, enkel verlicht met spots op de beelden, ware het niet dat de beelden verontrustend en soms zelfs gruwelijk zijn.
De naam van de tentoonstelling ‘Udsjuen’ is een pars-pro-toto, een deel voor het geheel, en verwijst naar één van de grote sculpturen, gerealiseerd in 2018. ‘Udsjuen’ is de naam van de stamvader en held uit de ontstaansmythe van de Jakoeten, een semi-nomadisch volk uit Siberië. In de sculptuur wordt de figuur van Udsjuen afgebeeld als een sjamaan te paard met een grote trommel als voornaamste attribuut. Het gegeven van de trommel en de ritmische trombegeleiding bij het vertellen van verhalen keert terug in de voorstelling van ‘De goede Udsjuen’, zoals die gebracht werd bij de opening. In het verhaal komen thema’s als broedertwist, het Prometheusmotief, een variante op het Orfeusverhaal, metamorfosen, een queeste naar de bovenwereld enz. aan bod. Het is een lyrische lofzang op het vermogen van de mens om zijn driften en innerlijke conflicten om te zetten in troost en schoonheid. Het verhaal en de figuur worden door Koenraad Tinel aangewend als katalysator van de verschillende thema’s in zijn werk: metamorfosen, overgang en versmelting tussen leven en dood, de mens als nomade, het conflict tussen natuur en chaos enerzijds en beschaving als ordenend principe anderzijds.
De tentoonstelling is een gezamenlijk initiatief van vzw Jacobus en Zebrastraat en wordt ondersteund door de stad Gent. In totaal zien we 70 sculpturen en 90 tekeningen. Uitgeverij Lannoo zorgde voor een prachtige catalogus.
Contact Kunstencentrum Zebrastraat – Annelies Geenen – annelies@zebrastraat.be – 0494 881 559
Contact vzw Jacobus – Sophie Cocquyt – info@jacobus.be – http://www.jacobusgent.be
Info en contact voor geleide bezoeken voor groepen aan de 3 locaties: Elisabeth Vandendaele – elisabeth@koenraadtinel.be – +32(0) 479 67 13 67