Barcelona, Rome, Praag of Kopenhagen… het mag eens wat anders zijn, dachten we zo. Waarom de hoofdstad van Litouwen niet toevoegen aan ons citytrip-lijstje?
Voor de prijs hoef je het niet te laten. Brussels Airlines vliegt je voor een schappelijk bedrag in een dikke twee uur naar een stad die Napoleon op zijn weg naar Moskou ooit het Jerusalem van het noorden noemde. Ook Ryanair doet vanuit Charleroi deze rijke culturele en multi-etnische bestemming aan.
Dat het katholicisme zijn stempel op Vilnius heeft gedrukt merk je meteen wanneer je de oude stad binnenkomt – een stadskern die in 1984 door de UNESCO werd uitgeroepen tot werelderfgoed. Ruim 40 kerken domineren het stadsbeeld, hun overwegend barokke torens steken geel-wit uit boven de roestrode, roze, groene en gele huizen. Een aantal orthodoxe kerken en zelfs een synagoge, die aan de waanzin van de nazi’s wist te ontsnappen, getuigen van een bewogen religieus verleden. In 1939 was 40 procent van de stadsbevolking Joods. Vandaag kan je nog wandelen door wat ooit een getto was, al doen de pittoreske restaurantjes me allesbehalve aan de vernietiging van de oorspronkelijke bewoners denken.
Wie dacht dat jaren van Sovjetbezetting het religieuze in het menselijke bewustzijn hebben uitgewist heeft het mis. Ik zag er menig kortgerokt meisje, met de iPhone in de hand, knielen voor de glimlachende Madonna in de ‘Poort van het Ochtendrood’. Kerkportalen met openstaande deur ga je niet voorbij zonder een kruisteken te slaan en priesters in stijve boorden draaien er overuren.
Vilnius is een heel groene stad met veel pleinen en parken, altijd is er ademruimte binnen loopbereik. Soms waan je je in Italië wanneer je tijdens een verkenningstocht op renaissancistische binnenplaatsen terechtkomt. En het is ook datzelfde gevoel dat je krijgt bij het slenteren doorheen de terrasstraten, waar Italiaanse restaurants zowat de meerderheid uitmaken. Wie streekgebonden wil tafelen in de flaneerzone dient te reserveren, iets wat we algauw te weten kwamen. Lokale bieren worden per halve liter geconsumeerd en kosten afhankelijk van het alcoholgehalte tussen de 1,5 en 3 euro. Wanneer rond deze tijd van het jaar de lange avonden van geen ophouden weten, nemen straattoneel en muziek de pleintjes in en bepaalt een gezellige drukte de cadans van de stad.
De locals hun gedrag uitbundig noemen tegenover toeristen zou wat overdreven zijn, wel hebben we hen altijd als correct ervaren. Toch wil ik meegeven dat er kans bestaat dat iemand je op straat straal negeert wanneer je in het Engels vraagt even op de kaart willen te willen tonen waar je nu weeral bent verloren gelopen. Komt gewoon omdat men denkt dat je een Rus bent en die waren tot in 1991 dominant aanwezig in de Litouwers hun dagdagelijks leven. Sommige trauma’s hebben tijd nodig om uit te vlakken.
En dan nog dit: de (officiële) taxirit met vaste prijs vanaf de luchthaven naar het hotelletje kostte ons 17,5 euro. Voor dezelfde afstand terug, maar dan met een van straat geplukte taxi met tikkende meter, betaalden we 6,75 euro. Misschien moeten we nog wel eens terugkeren naar deze bruisende stad, maar dan zonder de ‘aanbevelingen voor toeristen’ in het reisgidsje te volgen. Kans dat we voor de helft van de prijs hetzelfde krijgen!